موضوع حرف «ي» و «ك» عربی یکی از سرفصلهایی است که سالها در «دوره اکسل کاربردی فرساران» تدریس میشود. زیرا بسیاری از کاربران فارسی زبان اکسل با این موضوع بارها و در جاهای مختلف مواجه میشوند و حتما باید بتوانند آن را مرتفع کنند.
ي ك
قبل از شروع باید مطمئن گردم که شما تفاوت بین «ي» عربی و «ی» فارسی و همچنین «ك» عربی و «ک» فارسی را درک کردهاید و برای این منظور اجازه دهید مثالی را بزنیم. حرف الف فارسی و حرف بزرگ i انگلیسی بسیار شبیه هم هستند یعنی «ا» شبیه «I» است و در اینجا با فونتی که من این مقاله را نوشتهام شما واقعا متوجه تفاوت این دو نمیشود اما قبول دارید که این دو حرف کاملا در دنیای کامپیوتر متفاوت هستند. همین استدلال را در مورد حروف «ی» و «ک» فارسی و «ي» و «ك» عربی بکار ببرید. یعنی این دو حرف اگر چه شبیه هم هستند اما در دنیای کامپیوتر دو کاراکتر کاملا مختلف هستند.
حروف «ي» و «ك» عربی کاملا متفاوت با «ی» و «ک» فارسی هستند.
جالب است بدانید که شما از ظاهر کلمه «فرشید» و یا «کاوه» نمیتوانید متوجه شوید که حرف «ی» و «ک» این اسامی فارسی است و یا عربی زیر این دو حرف در حالت کوچک و بین کلمه کاملا شبیه هم نوشته میشوند. البته اگر این حروف در آخر کلمه باشند از ظاهر آنها و اگر * فونت استانداری داشته باشید* به سادگی میتوان متوجه شد. یعنی «بابک» فارسی است و «بابك» عربی و همچنین «آزادی» فارسی است و آن هم «کیمیایي» شده است در این روزها.
حال با این مقدمه احتمالا پرسش زیر به ذهن شما خطور خواهد کرد:
آیا تفاوت «ي» و «ك» عربی با «ی» و «ک» فارسی مهم است؟
پاسخ: بله. ?? بسیار مهم است. زیرا این دو حرف کاملا متفاوت هستند و تمامی ابزارهای اکسل تحت تاثیر این تفاوت قرار میگیرند که برخی از آنها به شرح زیر هستند.
الف) مشاهده موارد تکراری در فیلتر اکسل
غیر ممکن است که پنجره فیلتر اکسل را باز کنید و چیزی در آن تکراری باشد. یعنی ممکن نیست کلمه «باران» در فیلتر اکسل تکراری باشد. اما اگر روزی فیلتر را باز کردید و با آیتم های تکراری در آن مانند تصویر زیر مواجه شدید، تعجب نکنید زیرا برخی از «ک» و یا «ی» ها عربی و برخی دیگر فارسی هستند:
ب) مشاهده موارد تکراری در Pivot Table اکسل
اگر با پیوت تیبل اکسل گزارشی گرفتید و مشاهده کردید که یک مورد چندین بار تکرار شده است.اولین احتمالی که باید بدهید وجود «فاصله یا space» اضافه است که با تابع trim میتوانید آنها را حذف کنید و احتمال شایع بعدی هم تفات «ی» و «ک» فارسی با عربی است که باید مد نظر قرار دهید.
ج) ابزار Find اکسل نمیتوانید مقدار را بیابد
اگر در هنگام جستجو (Find) و یا جایگزینی (Replace) اکسل نتوانست مقداری را پیدا کند، یکی از دلایل اصلی آن تفاوت در حروف «ی» و «ک» است که شما در پنجره Find/Replace نوشتهاید و مقادیری که در سلولها وجود دارد. یعنی یکی از آنها فارسی (معمولا چیزی که خودتان در پنجره Find/Replace) کار کردهاید و آنچه در سلولهای اکسل است، عربی است.
د) تکراریها توسط Remove Duplicate حذف نمیشوند
اگر بعد از حذف تکراریها موارد تکراری را مشاهده کردید، میتوانید به تفاوت این حروف در عربی و فارسی شک کنید.
هـ) VLOOKUP نمیتواند بیابد
اگر تابع VLOOKUP نتوانست مقداری را بیابد که میدانید وجود دارد، یکی از احتمالهای اولیه تفاوت این دو حرف است.
نحوه تبدیل «ي» و «ك» عربی به فارسی - استفاده از ابزار REPLACE
یکی از سریعترین روشها برای تبدیل «ي» و «ك» عربی به فارسی استفاده از ابزار REPLACE در اکسل است. ابتدا کلید CTRL + H را بزنید تا پنجره REPLACE باز شود و سپس در کادر بالا «ي» عربی را بنویسید و در کادر پایین «ی» فارسی و گزینه Replace All را بزنید.
سوال ۱) حرف «ي» عربی را از کجا میتوانم تایپ کنم؟
پاسخ) ابتدا زبان را فارسی کنید و سپس کلید SHIFT + X را بزنید تا حرف «ي» عربی را بتوانید تایپ کنید.
سوال ۲) حرف «ك» عربی را از کجا میتوانم تایپ کنم؟
پاسخ) با کیبورد ویندوز تا آنجا که من میدانم نمیتوانید این حرف را تایپ کنید. ساده ترین راه این است که یکی از «ك» های عربی متن را با CTRL + C کپی کنید و سپس در کادر بالا PASTE کنید. در ضمن میتوانید این حرف «ك» را هم از همین مقاله کپی کنید.
روش دیگر آن است که از INSERT --> SYMBOLE حرف کاف را بیابید.
سوال ۳) چطور میتوانم در کل فایل (نه فقط یک شیت) تمام این حروف را جایگزین کنم؟
پاسخ) کافی است در پنجره Replace گزینه Options را بزنید و سپس گزینه within را بر روی workbook را انتخاب کنید و Replace All را بزنید.
نحوه تبدیل «ي» و «ك» عربی به فارسی - فرمول نویسی
با تابع SUBSTITUTE اکسل میتوانیم چیزی را با چیز جدیدی در یک متن جایگزین کنیم. فرض کنید که در سلول A1 متنی وجود دارد و میخواهید با یک فرمول هر ۲ حرف «ي» و «ك» را جایگزین کنید. این فرمول به شکل زیر خواهد شد:
=SUBSTITUTE(SUBSTITUTE(A1, "ي", "ی"), "ك", "ک")
توجه ۱) نگران تفاوت حرف ک و ی اول / وسط و یا آخر کلمات نباشید. این کاراکترها همگی توسط این فرمول جایگزین خواهند شد.
توجه ۲) این فرمول را در فایل پیوست همین مقاله قرار دادهایم.
توجه ۳) در بخش مطالب پیشنهادی (انتهای همین صفحه) لینک مقاله تابع SUBSTITUTE برای مطالعه بیشتر قرار داده شده است.
شما هم تجربه یا دیدگاه خود را بنویسید:
برای تایپ کاف عربی از کیبورد فارسی استاندارد استفاده کنید.
بله، در همین سایت مقاله «آموزش روش استاندارد تایپ و نوشتن اعداد فارسی در اکسل» را مطالعه فرمایید.
برای تایپ ک عربی با صفحه کلید ---- Alt+0223
سلام
دم شما گرم
من دنبال اختلاف حروف در کیبرد فارسی و عربی بودم برای اصلاح کانتکت های موبایلم. این تنها مقاله ای بود که به این موضوع اشاره کرد و کمکم کرد.
بازم ممنونم
باسلام و احترام
این مشکل را در ورد چطور بدون REPLACE حل کنیم؟
آیا کدی برای اینکار نوشته شده است؟
باتشکر
سلام و هزاران درود
مشکل اینه که حروف فارسی در VBA داستان دارند
مثلا میشه یه بار اینکارو کرد و macro record کرد اما به محض بستن و مجددا استفاده ازش دیگه کار نمی کنه
راه حل این مشکل چیه جناب استاد میدانی
باتشکر
من هم دقیقا همین مشکل را توی vba نویسی در اکسل دارم و امروز تازه فهمیدم مشکل این دو حرف در اسم فایلها یا آدرس فایلهاست
اگر کسی راهی پیدا کرد ممنون میشم به منم بگه
با سلام
از آنجایی که این سوال شما بسیار متداول است و در سایر وب سایتهای مقاله کامل و جامعی فارسی وجود ندارد، به صورت یک مقاله پاسخ مفصلی را آماده کردهام :
رفع مشکل ناخوانایی متن فارسی در محیط برنامه نویسی VBA اکسل